اثر کاربرد زئولیت کلسیمی-پتاسیمی بر هدایت هیدرولیکی اشباع خاک و معادله نفوذ آب در خاک با شوری های مختلف آب آبیاری در خاک های مختلف

این تحقیق با هدف بررسی اثر کاربرد زئولیت کلسیمی- پتاسیمی و آب شور بر هدایت هیدرولیکی اشباع و معادله ی نفوذ آب در خاک در شرایط آزمایشگاهی با چهار مقدار کاربردی زئولیت و چهار سطح شوری در سه نوع بافت خاک (سبک، متوسط و سنگین) و سه تکرار انجام شد. جهت انجام آزمایش مقادیر زئولیت کاربردی صفر، 4، 8 و 16 گرم در کیلوگرم خاک و سطوح شوری 5/0، 5/1، 0/3 و 0/5 دسی زیمنس بر متر انتخاب شد. پارامتر های مورد نظر با روش آزمایشگاهی بار ثابت اندازه گیری شد و جهت ایجاد بار ثابت روی سطح نمونه ی خاک از بطری ماریوت استفاده شد. تجزیه ی شیمیایی هر سه بافت خاک نشان داد که اثر توام کاربرد آب شور و زئولیت بر خواص شیمیایی خاک در بافت های مختلف خاک متفاوت می باشد. همچنین مقدار کاربرد زئولیت در یک خاک به منظور ایجاد بهترین مقدار هدایت هیدرولیکی اشباع و هدایت هیدرولیکی نزدیک به اشباع، جدا از اثر شوری آب کاربردی نمی باشد. به این ترتیب برای خاک با بافت سنگین لوم رسی و خاک با بافت متوسط لومی به ترتیب مقدار 8 و 4 g/kg زئولیت در سطوح شوری پایین آب کاربردی و مقدار g/kg 16 زئولیت در سطوح شوری بالای آب کاربردی توانسته است مقدار این دو پارامتر را به طرز معنی داری افزایش دهد. از طرفی در خاک با بافت سبک لوم شنی کاربرد g/kg 8 زئولیت در سطوح شوری پایین آب کاربردی و کاربرد g/kg 16 زئولیت در سطوح بالای شوری آب کاربردی توانسته است مقدار این دو پارامتر را به طرز معنی داری کاهش دهد. همچنین در بررسی ضریب جذب آب در هر سه بافت خاک نیز مشاهده شد که تاثیر کاربرد زئولیت بر این ضریب جدا از اثر شوری آب کاربردی نمی باشد. از طرفی در بررسی تاثیر کاربرد زئولیت و آب شور بر مقادیر نفوذ تجمعی و سرعت نفوذ آب در خاک بر اساس معادله ی نفوذ دو جزئی فیلیپ، مشاهده شد که در خاک های دارای بافت لوم رسی و لوم شنی تاثیر ضریب جذب آب در خاک بر تغییرات نفوذ تجمعی و سرعت نفوذ آب در خاک نسبت به هدایت هیدرولیکی نزدیک به اشباع خاک بیشتر می باشد، در حالیکه در خاک با بافت لومی تاثیر هدایت هیدرولیکی نزدیک به اشباع خاک بیشتر از ضریب جذب آب در خاک بوده است. در نهایت جهت تعیین پارامترهای هدایت هیدرولیکی اشباع و نزدیک به اشباع، نسبت هدایت هیدرولیکی نزدیک به اشباع به هدایت هیدرولیکی اشباع، ضریب جذب آب در خاک و همچنین برای ارتباط بین ضریب جذب آب در خاک و هدایت هیدرولیکی نزدیک به اشباع نیز معادلاتی ریاضی ارائه گردید